Παράδοση... αλλά πώς;
Οι νέοι ,όχι μόνο σήμερα αλλά και από παλιά κρατούν κάποια στάση συστολής απέναντι στο δημοτικό τραγούδι και τη δημοτική ποίηση γενικότερα. Ντρέπονται, φοβούνται μήπως χαρακτηριστούν μη προοδευτικοί, μια που για πολλούς η παράδοση θεωρείται συντηρητική και εκδήλωση φολκλορική. Έτσι αν κάποιος ακούει με ενδιαφέρον και αγάπη δημοτικά τραγούδια κινδυνεύει να θεωρηθεί από τους συνομήλικους του ως αναχρονιστικός, συντηρητικός και στην καλύτερη περίπτωση γραφικός. Σ΄ αυτήν την κατεύθυνση συμβάλλουν και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα πρότυπα της σύγχρονης καταναλωτικής ζωής , αφού δεν τα συμπεριλαμβάνουν στα in της εποχής και τις αστικές συνήθειες των σύγχρονων ανθρώπων. Ο λαϊκός πολιτισμός σ΄ όλες τις εκφάνσεις του κρίνεται απορριπτέος και πολύ περισσότερο από τους νέους , οι οποίοι έχουν το επαναστατικό και ανατρεπτικό στοιχείο μέσα τους. Ωστόσο δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε το γεγονός ότι δεν υπάρχει γάμος ή χαρά ή και πανηγύρι –ιδίως στα χωρία μας- που να μην ακούγονται δημοτικά τραγούδια, να μη χορεύονται. Οι Κρητικοί, οι Θρακιώτες , οι Πόντιοι , και όχι μόνο, έχουν μια στενή σχέση με το δημοτικό τραγούδι, το λαϊκό παραδοσιακό χορό. Όλο και περισσότεροι επιθυμούν να μάθουν χορούς , μέσα από πολιτιστικούς συλλόγους, που γίνονται οι φορείς της διάσωσης, της διατήρησης και μετάδοσης του λαϊκού πολιτισμού. Έτσι η έννοια της παράδοσης ή το δημοτικό τραγούδι περιορίζεται μόνο στο χορευτικό του κομμάτι, και ιδίως μέσα από συλλόγους.
Στο σχολείο βέβαια , τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Η προσωπική μου εμπειρία τα τελευταία μόνο χρόνια δείχνει ότι οι μαθητές μας πολλές φορές δυσανασχετούν όταν πρόκειται να προσεγγίσουμε κάποιο δημοτικό τραγούδι, θεωρώντας το εκτός πραγματικότητας, άρα και δεν τους αφορά. Ωστόσο θα πρέπει και εμείς να λειτουργήσουμε όπως ο δάσκαλος του Γιώργου Ιωάννου στο απόσπασμα των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ γυμνασίου ώστε «να ξεφοβηθούν, να ξεντραπούν»,να μην τα θεωρούν «παλιατσαρίες»ότι «η παράδοση, τα εθίματα και τα τραγούδια είναι τα Άγια των Αγίων». Να εκφράσουν τη σχέση με το παρελθόν και τις ρίζες τους. Πώς; Με ποιον τρόπο; Αυτό είναι ένα ζητούμενο και καλούμαστε όλοι να το αντιμετωπίσουμε , ώστε η κληρονομιά του δημοτικού τραγουδιού να παραμείνει όχι ένας κρυμμένος θησαυρός, αλλά «ένας πατρογονικός θησαυρός που πρέπει να τον προσέχουμε σαν τα μάτια μας, να το σεβόμαστε , να το τηρούμε...ο Λαϊκός πολιτισμός μας. Αυτό που μας ταιριάζει απόλυτα» και συμβάλλει γιατί όχι, στην αυτογνωσία μας σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο. Άλλωστε ως Δάσκαλοι οφείλουμε να κάνουμε κάτι παραπάνω από το να διδάσκουμε, να εμπνέουμε.
Στο σχολείο βέβαια , τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Η προσωπική μου εμπειρία τα τελευταία μόνο χρόνια δείχνει ότι οι μαθητές μας πολλές φορές δυσανασχετούν όταν πρόκειται να προσεγγίσουμε κάποιο δημοτικό τραγούδι, θεωρώντας το εκτός πραγματικότητας, άρα και δεν τους αφορά. Ωστόσο θα πρέπει και εμείς να λειτουργήσουμε όπως ο δάσκαλος του Γιώργου Ιωάννου στο απόσπασμα των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ γυμνασίου ώστε «να ξεφοβηθούν, να ξεντραπούν»,να μην τα θεωρούν «παλιατσαρίες»ότι «η παράδοση, τα εθίματα και τα τραγούδια είναι τα Άγια των Αγίων». Να εκφράσουν τη σχέση με το παρελθόν και τις ρίζες τους. Πώς; Με ποιον τρόπο; Αυτό είναι ένα ζητούμενο και καλούμαστε όλοι να το αντιμετωπίσουμε , ώστε η κληρονομιά του δημοτικού τραγουδιού να παραμείνει όχι ένας κρυμμένος θησαυρός, αλλά «ένας πατρογονικός θησαυρός που πρέπει να τον προσέχουμε σαν τα μάτια μας, να το σεβόμαστε , να το τηρούμε...ο Λαϊκός πολιτισμός μας. Αυτό που μας ταιριάζει απόλυτα» και συμβάλλει γιατί όχι, στην αυτογνωσία μας σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο. Άλλωστε ως Δάσκαλοι οφείλουμε να κάνουμε κάτι παραπάνω από το να διδάσκουμε, να εμπνέουμε.
